Vinež

Vinež, prigradsko naselje urbanizirane cjeline Labina, nekad malo rudarsko mjesto kraj Labina (45°6′N; 14°6′E; 220m nadm. vis.); 1157st. (2001). Njegov je osnutak vezan uz pojavu rudarstva. God. 1879. počelo je s radom rudarsko okno, a istodobno su izgrađene stambene zgrade te rudarska bolnica (→ Istarski ugljenokopi Raša). Početkom XX.st. u Vinežu je postojalo više gostionica, krojačkih i postolarskih radionica, prodavaonica hrane, mesnica i dr. U njemu je počeo najpoznatiji štrajk rudara na Labinštini: 2.III.1921. s glavnog trga, potom prozvana »Krvova placa«, krenula je prema Labinu velika kolona rudara. Taj je događaj u suvremenoj historiografiji poznat pod nazivom → Labinska republika. God. 1928. rudarsko je okno zatvoreno. U II.svj. ratu V. je bio poznato antifašističko uporište.

LIT.: T. Vorano, Istarski ugljenokopi, Labin 1997.

V. Kos