Baderna

Baderna (tal. Mompaderno), naselje na Poreštini (45°12,4′N; 13°45,5′E; 260m nadm. vis.), 13km istočno od Poreča i 19 km jugozapadno od Pazina. Leži na raskrižju državnih prometnica Poreč–Pazin–Rijeka (D-48, D-302) kroz tunel Učka i Pula–Kopar–Trst (D-21). Stanovnici (201st. 2001) bave se poljodjelstvom i stočarstvom. S obzirom na položaj na raskrižju cesta, važan je i tranzitni turizam. Naselje ima gradinski karakter, a cijelo je područje bilo naseljeno u rimsko doba. U srednjem vijeku nastalo je selo, koje je u kužnim epidemijama oko XIV.st. napušteno. Naselje su 1541. na lokalitetu Monte Paderno osnovali i naselili doseljenici iz Dalmacije, zapadne Bosne i Boke kotorske, u tal. literaturi (prema mletačkim izvorima) nazivani Morlaci. Zbog svojega položaja na mletačko-austr. granici, B. je često bila područje otvorenih oružanih sukoba između seljaka s obiju strana granice (mlet. naselja Sv. Lovreča i Baderne te austr. Tinjana). Župna crkva posvećena Rođenju Blažene Djevice Marije izgrađena je u XVI.st., a temeljito je obnovljena i dograđena 1843. i 1878. Odvojeni zvonik izgrađen je 1827.

LIT.: B. Schiavuzzi, Cenni storici sull’ etnografia dell’ Istria, AMSI, 1901, 17– 1904, 20; E. Radetić, Istarski zapisi, Zagreb 1969.

Đ. Fabjanović